การวางแผนทางการเงินระยะยาวเป็นกระบวนการที่ซับซ้อน มีหลายขั้นตอน และต้องใช้การวางแผนและการเตรียมการอย่างละเอียด นอกจากนี้ยังมีปัจจัยหลายอย่างที่สามารถเปลี่ยนแปลงกระบวนการวางแผนทั้งหมดได้ ปัจจัยเหล่านี้ยังสามารถนำเสนอความท้าทายมากมายที่ที่ปรึกษาทางการเงินจะต้องปรับตัวและรับมือให้ได้อย่างเหมาะสม 

เมื่อพูดถึงปัจจัยต่าง ๆ ของการวางแผนเป้าหมายทางการเงินระยะยาวให้แก่ลูกค้า ผู้จัดการหน่วย และสมาชิก MDRT 10 ปี คุณวิชิต มุ่งวิชา แบ่งปัจจัยเหล่านั้นออกเป็นสี่ปัจจัยหลัก ซึ่งประกอบไปด้วย 1) ช่วงวัยและไลฟ์สไตล์  2) สภาพแวดล้อม สังคม ภาพลักษณ์ การแข่งขัน 3) การเปลี่ยนแปลงไปสู่สังคมดิจิตอล และ 4) ค่านิยม 

1. ช่วงวัยและไลฟ์สไตล์   

ผู้มุ่งหวังที่เราเข้าไปพูดคุยจะมีช่วงอายุที่แตกต่างกัน รวมถึงความกังวลที่จะต้องเตรียมความพร้อมให้เข้ากับทุกช่วงวัยในสถานการณ์ที่อาจจะเกิดขึ้นกับตัวผู้มุ่งหวังเอง ดังนั้น เราควรที่จะเข้าใจถึงความต้องการและความกังวลด้านการวางแผนการเงิน รวมถึงสถานการณ์ที่อาจจะเกิดขึ้นในทุกช่วงชีวิตของผู้มุ่งหวังด้วย  

• วัยหนุ่มสาว  
• คู่สมรสแต่งงานและไม่มีลูก 
• คู่สมรสที่มีลูกเล็ก 
• คู่สมรสที่ลูก ๆ โตแล้ว 
• คู่สมรสที่ลูก ๆ แยกออกไปแล้ว ก่อนเกษียณ 
• วัยเกษียณ 

ถ้านักวางแผนทางการเงินเข้าใจไลฟ์สไตล์ และเข้าใจความกังวลแต่ละช่วงวัยได้ การระบุความจำเป็นในการวางแผนการเงินของกลุ่มคนที่เข้าไปหาก็จะง่ายขึ้น 

2. สภาพแวดล้อม สังคม ภาพลักษณ์ การแข่งขัน 

อาชีพนักวางแผนการเงินเริ่มเป็นที่นิยมแต่ก็ยังน้อยอยู่ นักวางแผนการเงินให้กับลูกค้าจริง ๆ มีน้อยมาก ส่วนใหญ่เน้นขายสินค้าทางการเงินให้กับลูกค้า และลูกค้าที่มีฐานะทางการเงินดีส่วนใหญ่ซื้อด้วยอารมณ์ อยากสนับสนุน การซื้อด้วยการระบุความจำเป็นในการวางแผนการเงินยังมีน้อยอยู่ การแข่งขันขายสินค้าของบริษัทประกันมีสูงมากหรือการแข่งขันระหว่างตัวแทนกับตัวแทนก็มีอยู่สูงเช่นกัน ทำให้นักวางแผนการเงินที่ทำแผนการเงินจริง ๆ มีความท้าทายตลอดเวลาในการวางแผนการเงินให้กับลูกค้า ขนาดของครอบครัวเริ่มเล็กลง คนแก่มีมากขึ้น คนโสดมีมากขึ้น กล่าวคือ ยุคสมัยนี้คนวัยหนุ่มสาวหาเงินได้ง่าย รวยไว นั่นหมายถึงว่าเค้าไม่จำเป็นที่จะต้องหวังพึ่งพิงคนมาเลี้ยงดู เลี้ยงตัวเองได้ ซึ่งหมายความว่า ตัวเค้าเองอาจจะยังไม่จำเป็นต้องวางแผนการเงินในตอนนี้ ดูแลตัวเองได้ หรือถ้าจะวางแผนการเงินก็จะซื้อเพราะช่วยหรือปัดรำคาญ อีกทั้งระบบการศึกษาบางที่ยังไม่ได้เอาเข้าไปสอนเป็นหลักสูตรว่าทำไมเราต้องวางแผนการเงินเพื่อปูพื้นฐานให้เห็นความจำเป็นว่าทำไมต้องวางแผนการเงิน สิ่งนี้จึงเป็นความท้าทายที่นักวางแผนการเงินจะต้องเจอและต้องผ่านไปให้ได้ 

3. การเปลี่ยนแปลงไปสู่สังคมดิจิตอล 

การเปลี่ยนแปลงไปสู่สังคมดิจิตอลเกิดขึ้นเร็วมากกว่าที่ควรจะเป็น ด้วยสถานการณ์โควิด19 ทำให้การเปลี่ยนแปลงมาเร็วมาก ลูกค้าบางคนยังปรับตัวยังไม่ได้ ธุรกิจมีปัญหา แผนการเงินที่วางแผนไว้ต้องหยุดชะงักไป บางคนก็ยกเลิกแผนการเงินเพื่อเอาเงินออกมาใช้จ่ายในชีวิตประจำวัน นั่นหมายความว่าผลประโยชน์ที่ได้จากการวางแผนการเงิน นักวางแผนการเงินก็จะไม่ได้ด้วย นักวางแผนการเงินที่ชินกับการที่จะต้องเสนอแผนการเงินแบบเจอตัว ก็จะปรับตัวไม่ทันหรือไม่ปรับตัว บางคนถึงกับต้องหยุดทำงานชั่วคราวเพื่อเรียนรู้ระบบการขายแบบออนไลน์ หรือบางคนหยุดทำงานไปเลยเนื่องจากกลัวติดโควิด บริษัทที่ขายสินค้าทางการเงินที่เตรียมแผนสู่สังคมดิจิตอลไว้แล้วว่าจะเริ่มใช้ 2-3 ปีข้างหน้า ก็นำแผนมาใช้เร็วกว่ากำหนดไว้ ทำให้นักวางแผนการเงินต้องปรับวิธีการทำงาน เพื่ออยู่ให้ได้ในสถานการณ์ที่เกิดขึ้น 

4. ค่านิยม 

การวางแผนภาษี ความเข้าใจที่ว่า การซื้อสินค้าทางการเงินเพื่อลดหย่อนภาษีเป็นเหตุผลหนึ่งในการวางแผนการเงิน แต่จริง ๆ แล้วไม่ว่าเราจะซื้อสินค้าทางการเงินอะไรก็ตาม นักวางแผนการเงินจะระบุความจำเป็นในการวางแผนการเงินโดยใช้สินค้าทางการเงินตัวนี้ เพื่อเป้าหมายอะไรในการวางแผนการเงิน สิทธิประโยชน์ทางภาษีก็จะได้อยู่แล้ว ถ้าสินค้าทางการเงินนั้นอยู่ในเงื่อนไขใช้สิทธิ์ลดหย่อนภาษีได้ตามที่สรรพกรกำหนด เป็นความท้าทายที่นักวางแผนการเงินจะต้องอธิบายให้ลูกค้าได้เข้าใจ 

การวางแผนลงทุน ความเข้าใจที่ว่า การลงทุนทำได้ง่าย มีมือถือก็ทำได้แล้ว ด้วยสภาพสังคมปัจจุบัน อยากทำอะไร อยากได้อะไร อยากซื้ออะไร ตอนนี้ทำผ่านออนไลน์ได้หมดแล้ว นั่นเป็นโอกาสในการเข้าถึงการลงทุนได้ง่ายขึ้น คนก็หันมาลงทุนมากขึ้น คิดว่าอาจจะมีโอกาสได้กำไรสูงจากการลงทุน โดยเฉพาะวัยหนุ่มสาวปัจจุบัน เมื่อได้กำไรก็โพสต์ลงสื่อออนไลน์ เมื่อขาดทุนก็ไม่ค่อยออกสื่อหรือออกบางแต่น้อย เลยทำให้มุมมองในการวางแผนการเงินที่ระบุความจำเป็นที่แท้จริงเปลี่ยนไป มองเรื่องลงทุนมาก่อน 

สุดท้ายนี้ คุณวิชิตได้ฝากข้อความให้กำลังใจเพื่อนสมาชิก MDRT เกี่ยวกับการเอาชนะความท้าทายในฐานะนักวางแผนทางการเงินตามที่กล่าวไว้ว่า “ความสำเร็จไม่ได้เกิดขึ้นด้วยความบังเอิญ มันเกิดจากการที่เรามีเป้าหมายที่ชัดเจนว่าสิ่งที่เราต้องการคืออะไร ทำไปทำไม ทำเพื่อใคร ทำไมต้องทำเดี๋ยวนี้ เป็นคำพูดที่ใครหลาย ๆ คนเคยได้ยินมาแล้ว บางคนทำแล้วล้มเลิก บางคนทำได้สำเร็จ เพื่อนสมาชิก MDRT ครับ เรามาส่งต่อความสำเร็จด้วยกัน มาสร้างนักวางแผนการเงิน ระดับ MDRT ด้วยกัน ตัวเราเองอาจจะสร้างผลกระทบเชิงบวกในวงจำกัด แต่ถ้าเราสร้างนักวางแผนเงิน MDRT ได้ 1 คน อะไรเกิดขึ้นบ้าง เช่น ชีวิตการเป็นอยู่ของเขาดีขึ้น ครอบครัวเขาดีขึ้น เพื่อนเขาหมดกังวล ครอบครัวเพื่อนหมดกังวล เพื่อนของเพื่อนหมดกังวล ครอบครัวเพื่อนของเพื่อนหมดกังวล ฯลฯ”  

Contact: MDRTeditorial@teamlewis.com